اقتصاد سیاسی بین‌الملل از سرمایه‌داری و کمونیسم تا انقلاب اسلامی
نویسنده
چکیده مقاله:
بنیادهای سیاسی-اقتصادی در هنگامه‌ای که انقلاب اسلامی ایران به وقوع پیوست، دارای چند شاخص مهم و جهانی بوده است که از آن میان می‌توان به «تولید انبوه»، «تجارت» و «ثروت» اشاره کرد. در این مقطع از تاریخ، ساختار سیاسی حاکم بر جهان میان دو نیروی سرمایه‌داری و کمونیسم در رقابت بود و به همین دلیل، بنیادها و ضروریات اقتصادی در سطح جهان نیز تحت تأثیر این دو نیروی سیاسی متعارض، سازمان می‌یافت. پژوهش حاضر، ابتدا با بررسی مشخصات و بن‌مایه‌های اقتصادی-سیاسی سرمایه داری (امپریالیسم) و کمونیسم آغاز می‌شود و سپس رخداد انقلاب اسلامی را به عنوان «گسست در ساختار اقتصاد سیاسی بین‌الملل» در مقایسه با دو قدرت اقتصاد سیاسی فوق، بررسی می‌کند. نتایج، نشان می‌دهد که هرچند امپریالسم و کمونیسم به عنوان دو قطب رقیب در نظر گرفته می‌شوند، اما از منظر اقتصاد سیاسی دارای خط‌مشی‌ها و کدهای مشابهی هستند. به‌گونه‌ای که ویژگی‌هایی مانند «گسترش فضایی ماتریالیسم»، «استعمارگرایی به منظور افزایش بهره‌وری اقتصادی» و «تجارت جنگ» در هر دو جبهه وجود داشته است. با این وجود، انقلاب اسلامی ایران با پدید آوردن کدهایی چون معنویت‌گرایی، استعمارزدایی، محوریت عدالت و «سیاست فرهنگی اقتصاد»، رویکردی جدید و متفاوت در اقتصاد سیاسی بین‌الملل پدید آورد که از آن می‌توان با نام «گفتمان فرهنگی اقتصاد سیاسی بین‌الملل» یاد کرد.
منابع مشابه
کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی
در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سال‌های بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما به‌خودی‌خود وجهی بارز از فعالیت‌های این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادها...
متن کاملتحول زبان سیاسی در ایران از مشروطیت تا انقلاب اسلامی
این مقاله به تاریخ معاصر ایران می‌پردازد و با توصیف شرایط اجتماعی و سیاسی ایران از دوران قاجار تا پیروزی انقلاب اسلامی، توضیح می‌دهد چگونه زبانی که در سیاست به کار می‌رفت دچار تغییرات اساسی و تحولات بنیادی شد و این تغییرات چه تأثیر عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان بر جای گذاشت. به طوری که با تغییر زبان سیاسی، تحولات ژرفی در نگاه مردم به زندگی، شیوه زیست آنها، الگوی اندیشیدن آنها و در ی...
متن کاملاز ائتلاف اقتصادی تا انشعاب سیاسی: تحلیلی از رابطه سیاست و اقتصاد در دهه دوم انقلاب
تا اواخر دهه 1970 رابطه بین سیاست و اقتصاد به صورت انتزاعی و ذهنی از سوی برخی متفکران مارکسیست ساختارگرا مطرح شده بود، اما از دهه 1980 به این سو با شکل‌گیری مطالعات میان رشته‌ای رابطه بین سیاست و اقتصاد از حالت انتزاعی خارج شد و بصورت عینی و عملی مورد تحلیل قرار گرفت. یکی از استدلالات اصلی در این حوزه، تأثیرگذاری عوامل اقتصادی بر مناسبات سیاسی است. این مقاله با تأسی از این ادبیات تلاش می‌کند او...
متن کاملاز انقلاب سفید تا انقلاب اسلامی
نویسنده در این مقاله تلاش نموده است تا از طرفی علل اجتماعی ـ اقتصادی، و از طرف دیگر آرا و نظریاتی (داخلی / خارجی) را در خصوص انقلاب سفید و بویژه اصلاحات ارضی تحلیل نماید. اشرف با اشاره به فشارهای مختلفی که در خصوص انجام اصلاحات بر دولت شاه وارد می‌شد، اساساً بنیان تفکر مبتنی بر انجام اصلاحات را در بیرون از دولت محمدرضا پهلوی جستجو می‌نماید. وی در این مقاله به بررسی روابط ...
متن کاملتحولات نظری فقه سیاسی شیعه از مشروطیت تا انقلاب اسلامی
از دوره مشروطیت به بعد شاهد غلبه گفتمان جدیدی در فقه سیاسی شیعه یعنی «تعطیل نبودن حکومت در عصر غیبت» و به تبع آن، کنار رفتن گفتمان «تعطیلی حکومت در عصر غیبت» هستیم. این تحول گفتمانی در فقه سیاسی در پی شکل گیری اجتهاد جدیدی در فقه شیعه مطرح شد و بر عرصه علمی شیعه تسلط یافت. عوامل عمده شکل گیری آن را می‌توان بسط تحقیقات اصولی، تأثیر مکتب ملاصدرا، افزایش نفوذ اجتماعی فقها و ناکار آمد دانستن نظام...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 36
صفحات 59- 76
تاریخ انتشار 2016-11-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023